ĐTC Lêô dâng lễ Chúa Ba Ngôi – Năm Thánh thể thao

16/06/2025

Sáng ngày 15.06, ĐTC Lêô đã chủ sự thánh lễ Chúa Nhật lễ Chúa Ba Ngôi tại đền thờ thánh Phêrô cùng với khoảng 3500 tín hữu, đặc biệt là các vận động viên đang tham dự Ngày Năm Thánh thể thao của họ.

Trong bài giảng Thánh Lễ, ĐTC Lêô nhắn nhủ các vận động viên trở thành tấm gương phản chiếu tình yêu của Thiên Chúa Ba Ngôi.

Ngài nói:

Anh chị em thân mến,

Trong bài đọc thứ nhất, chúng ta đã nghe những lời này: “Đức Khôn Ngoan của Thiên Chúa phán rằng: ‘Đức Chúa đã dựng nên ta như tác phẩm đầu tay của Người, trước mọi công trình của Người từ thời xa xưa nhất. […] Đã có ta hiện diện khi Người thiết lập cõi trời. […] Ta hiện diện bên Người như tay thợ cả. Ngày ngày ta là niềm vui của Người, trước mặt Người, ta không ngớt vui chơi, vui chơi trên mặt đất, ta đùa vui với con cái loài người’”. (Cn 8,22.27.30-31). Đối với Thánh Augustinô, Ba Ngôi và sự khôn ngoan liên kết chặt chẽ với nhau. Sự khôn ngoan của Thiên Chúa được mặc khải nơi Chúa Ba Ngôi, và sự khôn ngoan luôn dẫn chúng ta đến chân lý.

Hôm nay, mừng Đại Lễ Chúa Ba Ngôi, chúng ta cũng đang cử hành những ngày của Năm Thánh Thể Thao. Cặp từ Ba Ngôi – Thể Thao không phải là điều thường nghe, nhưng sự kết hợp này không hề xa lạ. Bởi lẽ, mọi hoạt động tốt đẹp của con người đều phản chiếu vẻ đẹp của Thiên Chúa, và thể thao chắc chắn là một trong số đó. Hơn nữa, Thiên Chúa không tĩnh tại, không khép kín trong chính mình. Người là sự hiệp thông, là mối tương quan sống động giữa Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần, mở ra cho nhân loại và thế giới. Thần học gọi thực tại này là pericoresi, nghĩa là “vũ điệu”: một vũ điệu yêu thương tương hỗ.

Chính từ sự năng động thần linh này mà sự sống tuôn trào. Chúng ta được tạo dựng bởi một Thiên Chúa vui tươi và hân hoan khi ban tặng sự sống cho các thụ tạo của Người, một Thiên Chúa “đùa vui”, như bài đọc thứ nhất nhắc nhở chúng ta (x. Cn 8,30-31). Một số Giáo Phụ thậm chí còn mạnh dạn nói về Deus ludens, một Thiên Chúa biết vui đùa (x. Thánh Salonius thành Genève, In Parabolas Salomonis expositio mystica; Thánh Grêgôriô Nazianzen, Carmina, I, 2, 589). Đó là lý do tại sao thể thao có thể giúp chúng ta gặp gỡ Thiên Chúa Ba Ngôi: bởi vì nó đòi hỏi sự chuyển động từ “tôi” đến “người khác”, không chỉ bên ngoài mà còn và nhất là bên trong. Nếu thiếu điều này, thể thao sẽ chỉ còn là một cuộc tranh đua ích kỷ vô nghĩa.

Chúng ta hãy nghĩ đến một câu nói thường được dùng trong tiếng Ý để cổ vũ các vận động viên trong thi đấu: khán giả thường hô vang “Dai!”. Có lẽ chúng ta không để ý, nhưng đây là một mệnh lệnh tuyệt đẹp: đó là mệnh lệnh của động từ “cho”. Điều này có thể khiến chúng ta suy ngẫm: không chỉ là cho đi một thành tích thể chất, dù phi thường, mà còn là cho đi chính mình, là “dấn thân”. Đó là cho đi vì người khác — vì sự trưởng thành của bản thân, vì người hâm mộ, vì người thân yêu, vì huấn luyện viên, vì đồng đội, vì khán giả, và cả vì đối thủ — và nếu thực sự là một vận động viên chân chính, điều này vượt lên trên kết quả. Thánh Gioan Phaolô II — một người yêu thể thao, như chúng ta đã biết — đã nói như sau: “Thể thao là niềm vui sống, là trò chơi, là lễ hội, và như thế, nó cần được đề cao […] bằng cách khôi phục tính vô vụ lợi, khả năng tạo dựng tình bạn, thúc đẩy đối thoại và sự cởi mở giữa con người với nhau, […] vượt lên trên những quy luật khắc nghiệt của sản xuất và tiêu thụ, cũng như mọi toan tính vụ lợi và hưởng thụ thuần túy” (Bài giảng trong Năm Thánh các Vận động viên, ngày 12 tháng 4 năm 1984).

Theo hướng này, chúng ta cùng điểm qua ba khía cạnh khiến thể thao ngày nay trở thành phương tiện quý giá để giáo dục con người và đức tin Kitô giáo.

Thứ nhất, trong một xã hội đầy cô đơn, nơi chủ nghĩa cá nhân cực đoan đã đẩy trọng tâm từ “chúng ta” sang “tôi”, khiến người ta quên đi tha nhân, thể thao — đặc biệt là thể thao đồng đội — dạy chúng ta giá trị của sự cộng tác, của việc cùng nhau tiến bước, của sự chia sẻ mà, như chúng ta đã nói, là trái tim sự sống của Thiên Chúa (x. Ga 16,14-15). Nhờ đó, thể thao có thể trở thành công cụ quan trọng để hàn gắn và gặp gỡ: giữa các dân tộc, trong cộng đồng, trong môi trường học đường và công sở, trong gia đình!

Thứ hai, trong một xã hội ngày càng số hóa, nơi công nghệ dù kết nối người ở xa nhưng lại làm xa cách người ở gần, thể thao đề cao sự cụ thể của việc ở bên nhau, ý thức về thể lý, không gian, nỗ lực và thời gian thực. Như vậy, trước cám dỗ chạy trốn vào thế giới ảo, thể thao giúp chúng ta duy trì mối liên hệ lành mạnh với thiên nhiên và cuộc sống thực, chỉ nơi đó tình yêu được thể hiện bằng việc làm (x. 1 Ga 3,18).

Thứ ba, trong một xã hội cạnh tranh, nơi dường như chỉ người mạnh và kẻ chiến thắng mới đáng để sống, thể thao còn dạy chúng ta biết thua, đặt con người đối diện với một trong những sự thật sâu sắc nhất của thân phận mình: sự mong manh, giới hạn và bất toàn. Điều này rất quan trọng, vì chính từ trải nghiệm về sự mong manh này mà con người mở lòng với hy vọng. Không có vận động viên nào không bao giờ mắc sai lầm, không bao giờ thất bại. Những nhà vô địch không phải là cỗ máy không thể sai lầm, mà là những con người biết đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã. Chúng ta hãy nhớ lại lời của Thánh Gioan Phaolô II: Chúa Giêsu là “Vận động viên đích thực của Thiên Chúa”, vì Người đã chiến thắng thế gian không bằng sức mạnh, mà bằng tình yêu trung tín (x. Bài giảng trong Thánh Lễ Mừng Năm Thánh các Vận động viên, ngày 29 tháng 10 năm 2000).

Không phải ngẫu nhiên mà trong cuộc đời nhiều vị thánh thời hiện đại, thể thao đã đóng vai trò quan trọng, cả như một thực hành cá nhân lẫn như con đường loan báo Tin Mừng. Chúng ta hãy nghĩ đến Chân phước Pier Giorgio Frassati, quan thầy các vận động viên, sẽ được tuyên thánh vào ngày 7 tháng 9 tới đây. Cuộc đời giản dị và rạng ngời của ngài nhắc nhở chúng ta rằng, cũng như không ai sinh ra đã là nhà vô địch, không ai sinh ra đã là thánh. Chính sự luyện tập yêu thương hàng ngày đưa chúng ta đến chiến thắng cuối cùng (x. Rm 5,3-5) và giúp chúng ta góp phần xây dựng một thế giới mới. Thánh Phaolô VI cũng đã khẳng định điều này, hai mươi năm sau khi Thế chiến thứ hai kết thúc, khi ngài nhắc nhở các thành viên của một hiệp hội thể thao Công giáo rằng thể thao đã góp phần mang lại hòa bình và hy vọng cho một xã hội bị tàn phá bởi hậu quả chiến tranh (x. Diễn văn với các thành viên của C.S.I., ngày 20 tháng 3 năm 1965). Ngài nói: “Anh chị em đang hướng đến việc xây dựng một xã hội mới: […] với ý thức rằng thể thao, qua những yếu tố giáo dục lành mạnh mà nó đề cao, có thể trở thành công cụ hữu ích để nâng cao tính thiêng liêng của con người nhân bản, là điều kiện tiên quyết và không thể thiếu của một xã hội trật tự, bình an và xây dựng” (ibid.).

Các vận động viên thân mến, Giáo hội trao phó cho anh chị em một sứ mạng tuyệt đẹp: trở thành tấm gương phản chiếu tình yêu của Thiên Chúa Ba Ngôi, vì lợi ích của chính anh chị em và của anh chị em mình. Hãy để mình được cuốn vào sứ mạng này với lòng đầy nhiệt huyết: với tư cách là vận động viên, huấn luyện viên, câu lạc bộ, nhóm thể thao hay gia đình. Đức Thánh Cha Phanxicô thường nhấn mạnh rằng Đức Maria trong Tin Mừng hiện lên như một người năng động, luôn bước đi, thậm chí “vội vã” (x. Lc 1,39), sẵn sàng, như những người mẹ, lên đường theo tiếng gọi của Thiên Chúa để giúp đỡ con cái mình (x. Diễn văn với các Tình nguyện viên Đại Hội Giới Trẻ Thế Giới, ngày 6 tháng 8 năm 2023). Chúng ta hãy cầu xin Mẹ đồng hành cùng những nỗ lực và khát vọng của chúng ta, và hướng chúng đến điều tốt đẹp nhất, cho đến chiến thắng vĩ đại nhất: chiến thắng của sự sống đời đời, “sân chơi vô tận” nơi trò chơi sẽ không bao giờ kết thúc và niềm vui sẽ trọn vẹn (x. 1 Cr 9,24-25; 2 Tm 4,7-8).

Nguồn: Vatican News